آلودگی منابع آب
آلودگی آب معمولا به دلیل صنعتی شدن سریع شهرها بدون برنامه ریزی مناسب برای ذخیره سازی ضایعات است. بسیاری از صنایع ضایعات خود را در همسایگی خود یا در مناطق ضعیف شهر و در کانال ها تخلیه می کنند که اکثرا با منابع مختلف آب های زیرزمینی مانند استخرها، چاه ها و قنات ها و رودخانه ها متصل می شوند.
مواد آلاینده و ضایعات پس از اینکه خاک و آب های سطحی را آلوده کردند، وارد شبکه آب های زیرزمینی شده و کم کم همه وسعت این شبکه را در بر می گیرند. در بخش هایی که صخره های سخت وجود دارند، آبراهه های باریکی ایجاد می شوند که مسیر میانبری را برای حرکت سریع آلاینده های به سیستم آب های زیرزمینی ایجاد می کنند.
اخیرا مشکل جدیدی در کشورهای در حال توسعه به وجود آمده است. به دلیل تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ و فعالیت های صنعتی بسیار زیاد، محصولات شیمیایی ساخته دست بشر بیش از پیش ذخایر آب طبیعی را آلوده کرده است. وجود این آلاینده ها در آبراه ها منجر به اختلال فرآیندهای خود تسویه سازی طبیعی می شود. آبی که از ذخایر آلوده جاری شود شاید هیچگاه قابل آشامیدن نشود.
جدی ترین صدمات و خسارات ناشی از مواد شیمیایی است که به صورت طبیعی قابل تجزیه نیستند و در بدن
موجودات زنده جمع می شوند. خطرناک ترین نوع این مواد شیمیایی فلزات سنگین و ترکیبات طبیعی حاوی کلر هستند.
نیاز به جداسازی این مواد آلاینده می تواند منجر به افزایش هزینه تامین آب های آشامیدنی شود. حذف تاثیر منفی این آلاینده ها بر روی سلامتی انسان یکی از مهم ترین کارهایی است که باید سیاستگذاران برای آن برنامه ریزی کنند.
منابع ایجاد آلودگی
منابع اصلی آلودگی آب عبارتند از:
· تخلیه انواع رنگ ها و حلال های رنگی صنعتی
· تخلیه ضایعات صنعتی مواد داوریی
· تخلیه صنعتی ضایعات شیمیایی و فرآورده های جانبی
· تخلیه پساب های سرگردان
· جریان آب های سطحی حاصل از بارندگی که حاوی مواد دارویی هستند
· جریان آب های سطحی از سایت های در حال ساخت و ساز، مزارع کشاورزی، یا هرگونه آب سطحی آلوده مانند گنداب و لجن
· تخلیه آب های آلوده یا حرارت دیده که در فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد
· باران های اسیدی که به دلیل تخلیه صنعتی اکسید سولفور به وجود می آید (و این اکسید با سوزاندن سوخت های فسیلی حاوی سولفور در درجه حرارت بالا ایجاد می شود.
· نیترات های اضافی که در جریان های آب سطحی و به دلیل وجود شوینده ها و کودهای شیمیایی در آبها ایجاد می شوند
· نشت تانکرهای ذخیره زیر زمینی که موجب آلودگی خاک و در نتیجه آلودگی آب می شود.
آلاینده های آلی آب
وجود مواد آلی در آب یکی از مهم ترین نگرانی ها در صنعت آب، طرفداران محیط زیست و دیدگاه عموم مردم از لحاظ تاثیر بر سلامتی انسان و حیوان، شامل حیوانات خانگی و وحشی، پرندگان و ماهی ها است. آگاهی داشتن در مورد این موضوع کمک شایانی به درک موضوع و اهمیت آلودگی آب می کند و در سه فاکتور خلاصه می شود:
1. افزایش توجه و تمایل عموم مردم نسبت به مسایل زیست محیطی،
2. افزایش استفاده از مواد آلی در تجارت که با تنوع استفاده از مواد آلی در تولید انواع کالاها و خدمات همراه شده است.
3. در دسترس بودن روش های تحلیلی حساس که برای نشان دادن تمرکز اندک بر روی این مواد کافی است. موضوعی که تا همین چند وقت پیش هم برای عموم مردم موضوع مهم و حساسی نبوده است.
تخمین زده شده است که آب های رودخانه ای حاوی بیش از دو هزار مواد آلی مختلف هستند که درجات تمرکز متفاوتی نیز دارند که بسیاری از آنها از فرآیند تسویه نیز جان سالم به در می برند و وارد شبکه آب آشامیدنی می شوند که ممکن است عواقب منفی و خطرناکی برای سلامتی جوامع داشته باشد. منابع مختلف آلودگی آب در نمودار 1 نشان داده شده است.
سازمان غذا و داوری آمریکا به طور سیستماتیک به دنبال یافتن راهی برای انجام آزمایشات مختلف بر روی مواد مختلفی است که تا کنون در آب دیده شده اند، اما برای اینکه این سازمان یا هر سازمان مشابه دیگری بتواند همه مواد آلی موجود در آب را شناسایی کند ممکن است مدت ها زمان لازم باشد.